ЎЗБЕКИСТОНДА ҲУДУДИЙ МОЛИЯВИЙ СИЁСАТ ВА УНДА МОЛИЯВИЙ СТРАТЕГИЯНИНГ ЗАРУРАТИ
Abstract
Ҳудудий молиявий сиёсат шаклланиши Ўзбекистон шароитида миллий молиявий сиёсатдан кескин фарқланмайди. Бунинг асосий сабабларидан бири Ўзбекистоннинг унитар давлат сифатидаги тузилишга асосланган иқтисодиётга эгалиги билан баҳоланади. Бу эса, ҳудудий молиявий стратегияни ишлаб чиқишда эътибор берилиши лозим бўлган муҳим омил ҳисобланади.
Молиявий сиёсатга нисбатан Т.Маликов ва А.Вахобов молиявий сиёсатнинг таркибий бўғинига қуйидагиларни киритадилар[1]: бюджет, солиқ, пул, кредит, баҳо, инвестиция, ижтимоий-молиявий ва бож сиёсати шулар жумласидандир.
Молияий сиёсатнинг юқорида келтирилган таркибий бўғинлари миллий иқтисодиёт миқёсида амал қилиши назарда тутилган. Мазкур сиёсатнинг айримларини ҳудудлар кесимида амалга ошириш мамлакатимиз қонунчилиги ёки давлат тузилиши назарда тутилмайди. Масалан, пул сиёсати Ўзбекистон Республикаси ҳудудида ягона орган – Марказий банк томонидан миллий валюта эмиссиясида амалга оширилади. Бунда ҳудудий Марказий банк бошқармалари бундай ваколатга эга эмас. Ўзбекистон Республикаси Конституциясининг 124-моддасида “Ўзбекистон Республикасининг банк тизимини республика Марказий банки бошқаради” деб белгиланган.
[1] Вахобов А., Маликов Т. Молия. Дарслик. – Т.: ТМИ, “Ношир” нашриёти, 2011. – 712б.
References
T.S. Malikov, O. Olimjonov. Moliya - O 'quv qo 'llanma. T.:“Iqtisod-moliya, 2012
T. Malikov, N. Xaydarov. Davlat byudjeti - T.:" Iqtisod-moliya, 2007
А.Ваҳобов, Т.Маликов. Молия: дарслик. - Т.: Ношир, 2011
T.Malikov, N.Haydarov - Budjet daromadlari va xarajatlari. O 'quv qo 'llanma, Toshkent:“IQTISOD-MOLIYA, 2007
Т.С. Маликов, П.Т. Жалилов. Бюджет-солиқ сиёсати. - Тошкент: Академнашр, 2011
Malikov TS, Moliya HN. umumdavlat moliyasi./O ‘quv qo ‘llanma. Toshkent:“Iqtisod-moliya. 2009;556.
Т.Маликов, О.Олимжонов. Молиявий менежмент. - Т.: Академия, 1999
А.Ваҳобов, Т.Маликов. Молия: умумназарий масалалар - Ўқув қўлланма. Тошкент,“Iqtisod-moliya, 2008
Ваҳобов АВ, Маликов ТС. Молия. Дарслик/Тошкент Молия институти. Тошкент:“Шарқ. 2010;804.
Yunusovich OR. Abduazimova Farzona Axmadqul qizi. Davlat maqsadli jamg’armalarining mamlakatni ijtimoiy-iqtisodiy rivojlantirishdagi ahamiyati.“. Science and Education” Scientific Journal/ISSN. 2022 Jun:2181-0842.
Ўроқов, У. "Ғазначилик тизимида бюджет маблағларидан самарали фойдаланиш масалалари.“." (2017).
Ўроқов, У. "Бюджет маблағларидан самарали фойдаланишни таъминлаш йўллари.“." (2017).
Urokov, Uchqun Yunusovich, and Zulayho Abdujobir Qizi Tursunova. "Actual issues in the management of external debt." Science and Education 3.12 (2022): 1023-1029.
Ўроқов У Ғайбуллаев О.Ўзбекистон Республикасида бюджет тизими ва жараёни: ўқув қўлланма. Тошкент: Baktria press.–21 б, 2016
Ўроқов У. и др. Маҳаллий бюджетлар даромадларининг ўзига хос хусусиятлари манбаини оширишда инновацион менежментни ривожлантириш//Центральноазиатский журнал образования и инноваций. – 2023. – Т. 2. – №. 4. – С. 5-8.
У Ўроқов.Маҳаллий бюджетлар мустақиллигини оширишни такомиллаштириш йўллари: И. ф. н. илм. дар. ол. уч. ёз. дисс. Автор.2020
У Ўроқов.Маҳаллий бюджетлар молиявий мустақиллигини оширишнинг ҳуқуқий асослари.- Science and Education, 2023. T4, №5, 1550-1564
Ўроқов, У. Маҳаллий бюджетлар молиявий мустақилигини оширишнинг замонавий муаммолари.“. Молия тизимини ривожлантиришнинг замонавий тенденсиялари ва истиқболлари”. Халқаро илмий-амалий анжуман материаллари тўплами. ТМИ 2022йил, 27.
Ўроқов, У. Маҳаллий бюджетлар даромад базасини кенгайтириш масалалари.“. In Ҳудудларни ижтимоий-иқтисодий ривожланишида молиянинг роли” мавзусидаги республика ўқув юртлараро конференция тўплами. ТМИ-2009 йил (Vol. 18).
Ўроқов, У. "Маҳаллий бюджетлар даромадларини шакллантиришнинг самарали йўллари.«." (2017).
Ўроқов, У. "Маҳаллий бюджетлар молиявий барқарорлигини белгиловчи кўрсаткичлар.“." (2020).
Ўроқов, У. "Маҳаллий бюджетлар мустақиллигини оширишга оид назарий қарашлар.“." Ўзбекистонннинг халқаро молия тизимига интеграциялашувни кучайтириш йўллари” мавзусидаги республика илмий-амалий конференция. ТМИ. 2020.
Уроков, У. "Махаллий бюджетлар молиявий баркарорлигини белгиловчи курсаткичлар."." Молия-кредит тизимининг иктисодиётнинг реал сектори билан узаро муносабатларини институционал ривожлантириш" мавзусидаги халкаро (2020).
Ўроқов У. Ўзбекистон Республикасининг бюджет кодекси: моҳияти, аҳамияти ва афзаллликлари.“. Молия” журнали. 2014.
Хайдаров Н. Давлат молиясини бошкариш. Т.:«Академия. 2005.
Ҳайдаров Н Т. Маликов-Бюджет: тизими, тузилмаси, жараёни. Ўқув қўлланма. 2007.
O G‘aybullayev, U O‘roqov.O ‘zbekiston Respublikasida budjet tizimi va jarayoni. O ‘quv qo‘llanma. - T.: Baktriapress, 2016
