OZON QATLAMIGA TA’SIR KO‘RSATUVCHI OMILLAR VA OZON QATLAMINING AHAMIYATI
Keywords:
Kalit so`zlar: Ozon, Kislorod, Atmosfera, Ultrabinafsha nurlar, Sanoat korxonalari, Avtotransport vositalari.Abstract
Annotatsiya: Yer yuzasidan uzoqlashgan sayin O 3 miqdori ortib boradi va 20–
25 km balandlikda maksimalga yetadi. Oksidlovchi, dezinfeksiyalovchi va
bakteriyalarni oʻldiruvchi xossalarga ega boʻlganligi uchun ichimlik suvini tozalashda,
oziq-ovqat sanoatida, oksidlovchi sifatida yogʻ va qogʻozni oqartirishda ham
ishlatiladi. O 3 ning havodagi konsentratsiyasi 5—10% dan osh-masligi kerak, chunki
O 3 is gazi CO ga nisbatan ham zaharlidir. Ozonning oʻzgaruvchan molekulalari tabiiy
sharoitlarda, jonli va jonsiz tabiatning turli omillari taʼsirida hosil boʻladi va
parchalanadi, uzoq tadrijiy rivojlanish davomida ushbu jarayon birmuncha dinamik
muvozanatga keldi. Hozirda atmosfera havosidagi ozon juda oz qismni tashkil etsa –
da, uning ahamiyati benihoya kattadir. U oqsil va nukleinli kislotalarni yemiruvchi
qatʼiy ultrabinafsha nurlanishni ushlab qoladi. Taʼkidlash lozimki, stratosfera ozoni –
ob- havoning qisqa muddatli va lokal oʻzgarishlarini belgilaydigan muhim iqlimiy
omildir.
References
FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR
B.Sh.Ismoilxo‘jaev, J.B.Mirzaqobulov ,,EKOLOGIK EKPERTIZA” Toshkent –
П е т р о в К. М. Общая экология. Спб., 1998.
Q u d r a t o v O. Sanoat ekologiyasi, Т., TTESI, 1999- y
А.Э.ЭРГАШЕВ, А.Ш.ШЕРАЛИЕВ, Х.А.СУВОНОВ, Т.А.ЭРГАШЕВ
,,ЭКОЛОГИЯ ВА ТАБИАТНИ МУХОФАЗА КИЛИШ Тошкент «Фан» нашриёти
G‘.Y.YORMATOV, O.R.YULDASHEV, A.L.HAMRAYEVA HAYOT
FAOLIYATI XAVFSIZLIGI Toshkent — «Aloqachi» — 2009
Saytlar
www.nature.uz
www.catuzmu.uz
www.natl.uz
www.uznature.uz