O’ZBEKISTON HUDUDIDA TARQALGAN SUDRALIB YURUVCHILARNING AHAMIYATI

Abstract

Mazkur maqolada Sudralib yuruvchilar turli-tumanvayeryuzidakeng tarqalgani
uchun tabiatda va inson hayotida suvdavaquruqlikdayashovchilarga nisbatan katta
ahamiyatga ega. Sudralib yuruvchilarning deyarli hammasi foydali hisoblanadi.
Koʻpchilik kaltakesaklar vailonlarzararkunanda hasharotlar, mollyuskalar va
kemiruvchilarni qirib, ularsonini cheklab turadi va qishloq xoʻjaligiga katta foyda
keltiradi.
Mayda kemiruvchilar bilanoziqlandiganzaharsiz ilonlarni baʼzi joylarda odamlar
( Amerika, Janubiy Osiyo, Afrika)uylarida mushuk oʻrnida saqlaydi. Ayrim sudralib
yuruvchilar zararhamkeltiradi. Masalan: Oʻrta Osiyo choʻl toshbaqasi poliz
ekinlarigavadonekilgan maysazorlarga ziyon keltiradi. Choʻl toshbaqalari
temiryoʻlkoʻtarmalari va sugʻorish inshootlarini kovlab tashlaydi. Baliqyetishtiradigan
xoʻjaliklarda suv ilonlari yosh baliqlarni yeb, maʼlumdarajada ziyon keltiradi.
Quruqlikda yashovchi toshbaqalar , baʼzikaltakesaklar va ilonlar odam hamda uy
hayvonlariga ayrimyuqumlikasalliklarni tarqatadi, chunki ularda kasallik yuqtiradigan
kanalar parazitlikqiladi. MDHda Kavkaz va Oʻrta Osiyoda zaharli ilonlar
insonuchunkattaxavf tugʻdiradi.