IRODAVIY HARAKATLARNING YOSH XUSUSIYATIGA BOG‘LIQLIGI
Abstract
Har bir kishida irodaning ayrim sifatlari umr bo‘yi mustahkamlanib, shu
odamning xususiy sifatlari (ya’ni doimiy xislatlari) bo‘lib qolishi mumkin. Shaxsning
bu o‘ziga xos xususiyatlari xarakter xislatlari deb ataladi. Har bir kishidagi biron bir
irodaviy sifatlarning har qanday namoyon bo‘lishi shu kishi xarakterining xislati
bo‘lavermaydi. Ayrim hollarda hatto tasodifiy ravishda kishi kuchli iroda ko‘rsatishi
mumkin, ayrim hollarda mazkur kishining irodasi, umuman kuchli iroda kuchi shu kishi
xarakterining xislati ekanligidan dalolat beravermaydi. Bu kishining irodasi kuchli deb
aytish uchun uning iroda kuchini bir marta emas, bir necha marotaba namoyon qilganini
bilmoq kerak. Kishining xarakterini ta’riflaganimizda falon kishi dadillik qildi, rost
gapirdi demasdan, balki bu odam dadil, rostgo‘y, to‘g‘riso‘z deb ataymiz. Buning
ma’nosi shuki dadillik va rostgo‘ylik, to‘g‘riso‘zlik shu odamning xususiyatlaridir,
xarakter xislatlaridir, tegishli sharoitda bu kishi dadillik, rostgo‘ylik, to‘g‘riso‘zlik
xislatlariga ega ekanligini namoyon qildi deb aytamiz.